گاز بوتان | C4H10 چیست - سپهرگاز کاویان

سپهر گاز کاویان تولید کننده و تامین کننده گازهای خالص وترکیبی دارای گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد ایران می باشد.جهت خرید گازهای خالص و ترکیبی تماس بگیرید.02146835980 – 09128699025

گاز بوتان چیست

گاز بوتان (C₄H₁₀) یک هیدروکربن اشباع‌شده از خانواده آلکان‌ها است که از چهار اتم کربن و ده اتم هیدروژن تشکیل شده است. این گاز در شرایط استاندارد به‌صورت بی‌رنگ، بی‌بو و قابل اشتعال بوده و در دمای محیط به شکل گاز ولی در فشار بالا به‌صورت مایع ذخیره می‌شود.

تاریخچه کشف

گاز بوتان (C₄H₁₀) یکی از اعضای خانواده آلکان‌هاست که در طبیعت به‌صورت ترکیبی با دیگر هیدروکربن‌ها یافت می‌شود. تاریخچه کشف و استفاده از C4H10 به دوران کشف نفت و گاز طبیعی بازمی‌گردد.

کشف

در اواسط قرن نوزدهم، دانشمندان شروع به مطالعه ترکیبات مختلف نفت و گاز طبیعی کردند.

در سال 1864، ادموند رونزیت، شیمیدان فرانسوی، برای اولین بار C4H10 را در نفت خام شناسایی کرد.

در اوایل قرن بیستم، با پیشرفت فناوری پالایش نفت، امکان جداسازی گازهای هیدروکربنی مانند بوتان و پروپان فراهم شد.

کاربرد

صنعت انرژی و سوخت

سوخت خانگی و تجاری

بوتان به همراه پروپان، جزء اصلی گاز مایع (LPG) است که برای گرمایش، پخت‌وپز و تأمین انرژی در منازل و رستوران‌ها استفاده می‌شود.

در مناطقی که دسترسی به گاز طبیعی محدود است، کپسول‌های این گاز جایگزین مناسبی محسوب می‌شوند.

سوخت جایگزین در حمل و نقل

در برخی خودروها به‌عنوان سوخت LPG استفاده می‌شود.

نسبت به بنزین، انتشار آلاینده‌های کمتری دارد و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

سوخت کمپینگ و تجهیزات قابل حمل

در کپسول‌های کوچک برای اجاق‌های سفری، بخاری‌های قابل حمل و چراغ‌های روشنایی استفاده می‌شود.

صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی

خوراک پتروشیمی

بوتان به عنوان ماده اولیه در تولید ترکیبات شیمیایی مختلف مانند ایزوبوتان، بوتادین و پلیمرها استفاده می‌شود.

در تولید لاستیک‌های مصنوعی، پلاستیک و رزین‌های خاص نقش دارد.

فرآیندهای پالایشگاهی

در پالایشگاه‌های نفت، C4H10 برای بهبود کیفیت بنزین و افزایش عدد اکتان آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در فرآیند کراکینگ نفتی به‌عنوان یک ماده اولیه برای تولید سوخت‌های سبک استفاده می‌شود.

صنایع برودتی و تبرید

گاز مبرد در سیستم های سرمایشی

C4H10 در ترکیب با سایر گازهای مبرد برای تهویه مطبوع و یخچال‌های صنعتی استفاده می‌شود.

در یخچال‌های جدید، به‌عنوان جایگزین سازگار با محیط زیست برای CFCها و HCFCها استفاده می‌شود.

صنایع تولید اسپری و آئروسل

این گاز در تولید اسپری‌های صنعتی و بهداشتی مانند خوشبوکننده‌های هوا، اسپری‌های رنگ، حشره‌کش‌ها و افشانه‌های آرایشی به کار می‌رود.

جایگزینی مناسب برای CFCها است که اثرات مخرب بر لایه اوزون دارند.

صنایع جوشکاری و برشکاری

این گاز در ترکیب با اکسیژن یا هوای فشرده به‌عنوان منبع گرما در جوشکاری، لحیم‌کاری و برش فلزات استفاده می‌شود.

جایگزین مناسبی برای استیلن در برخی فرآیندهای کم‌فشار است.

صنایع بسته بندی و تولید فوم

در تولید فوم‌های پلی‌اتیلنی و پلی‌پروپیلنی برای بسته‌بندی مواد غذایی، عایق‌کاری ساختمان‌ها و تولید تشک‌های اسفنجی کاربرد دارد.

صنایع دارویی و پزشکی

این گاز در برخی دستگاه‌های بی‌حسی موضعی و تجهیزات برودتی پزشکی کاربرد دارد.

در برخی داروهای استنشاقی (مانند افشانه‌های تنفسی) به‌عنوان گاز پیشران استفاده می‌شود.

خطرات

خطرات فیزیکی و شیمیایی

قابلیت اشتعال بالا

این گاز به شدت قابل اشتعال است و در صورت تماس با جرقه، شعله یا سطوح داغ به‌سرعت مشتعل می‌شود.

محدوده اشتعال‌پذیری C4H10 در هوا بین 1.8% تا 8.4% است.

خطر انفجار در محیط های بسته

بوتان به دلیل چگالی بالاتر از هوا (2.07 برابر) در صورت نشت، در نقاط کم‌ارتفاع و فضاهای بسته تجمع می‌یابد.

در صورتی که با منبع گرما یا جرقه برخورد کند، امکان انفجار مهیب وجود دارد.

مایع شونده بودن

در سیلندرهای گاز مایع (LPG) تحت فشار ذخیره می‌شود و در صورت گرم شدن بیش از حد یا آسیب دیدن مخزن، امکان ترکیدن و انفجار وجود دارد.

خطرات بهداشتی و اثرات بر بدن

خفگی در محیط های بدون تهویه

این گاز جایگزین اکسیژن در هوا می‌شود و در صورت نشت در محیط‌های بسته می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن و خفگی شود.

علائم اولیه کمبود اکسیژن شامل سرگیجه، ضعف، گیجی و بیهوشی است.

اثر سرمازدگی در تماس با مایع بوتان

C4H10 در فشار بالا به مایع تبدیل می‌شود و در صورت تماس با پوست یا چشم، می‌تواند باعث سوختگی سرمایی شدید (Frostbite) شود.

اثر سمی درصورت استنشاق مستقیم

استنشاق مداوم این گاز (مانند سوءاستفاده در مصرف مواد استنشاقی) ممکن است باعث آسیب عصبی، افت فشار خون، تپش قلب نامنظم و ایست قلبی ناگهانی شود.

ایمنی

جلوگیری از نشتی و تجمع گاز

محل نگهداری سیلندرهای گاز باید دارای تهویه مناسب باشد.

از نشت‌یاب‌های گاز برای تشخیص نشت این گاز در محیط‌های حساس استفاده کنید.

در صورت احساس بوی گاز، بلافاصله شیر گاز را ببندید، برق و شعله را خاموش کنید و محیط را تهویه کنید.

ایمنی در ذخیره سازی و حمل و نقل

سیلندرهای این گاز را به‌صورت عمودی و در جای خنک و دور از تابش مستقیم خورشید نگهداری کنید.

از وارد شدن ضربه شدید به مخزن جلوگیری کنید.

اقدامات ایمنی در استفاده از بوتان

در هنگام استفاده از فندک‌های بوتانی، اجاق‌های سفری و وسایل گرمایشی از تهویه کافی اطمینان حاصل کنید.

در صورت تماس با بوتان مایع، محل را با آب ولرم شست‌وشو دهید و از گرم کردن مستقیم اجتناب کنید.

اقدامات در هنگام نشت یا آتش سوزی

در صورت نشت گاز: فوراً محل را ترک کنید، جریان گاز را قطع کنید و محیط را تهویه نمایید.

در صورت آتش‌سوزی: از خاموش‌کننده‌های CO₂ و پودر خشک برای مهار آتش استفاده کنید. از آب برای خاموش کردن گاز مشتعل‌شده استفاده نکنید (مگر برای خنک کردن سیلندرها).

انبارش

شرایط محل انبارش

سیلندرها باید در محیطی با تهویه طبیعی یا سیستم تهویه مکانیکی مناسب ذخیره شوند.

از نگهداری در محیط‌های بسته و زیرزمینی که امکان تجمع گاز وجود دارد خودداری کنید.

دور از منابع حرارتی و جرقه

حداقل فاصله 3 متری از منابع جرقه، حرارت و الکتریسیته رعایت شود.

نور مستقیم خورشید نباید به سیلندرها بتابد زیرا افزایش دما باعث بالا رفتن فشار داخل مخزن و احتمال انفجار می‌شود.

جلوگیری از تجمع گاز در محل انبار

به دلیل سنگین‌تر بودن این گازاز هوا، گاز نشت‌یافته در قسمت‌های پایینی انبار تجمع می‌کند.

وجود کف‌کش‌های تهویه برای جلوگیری از انباشت گاز در سطح زمین ضروری است.

فاصله از مواد شیمیایی ناسازگار

از ذخیره این گاز در کنار مواد اکسیدکننده (مانند کلر، نیترات‌ها و پراکسیدها) یا مواد قابل اشتعال دیگر خودداری کنید.

نحوه خرید بوتان و دریافت بار

در اینجا به طور کلی مراحل خرید این گاز و دریافت بار را شرح می دهیم:

برای خرید این گاز شما میتوانید بعد از انتخاب نوع گرید بوتان و حجم مورد نیاز خود از طریق شماره های 02146835980 – 09128699025 با کارشناسان فروش ما تماس حاصل فرمایید . در صورت تایید کالا موارد درخواستی شما در کمترین زمان ممکن به شما مشتریان عزیز تحویل داده میشود.

برای دریافت بار میتوانید بعد از هماهنگی با باربری های معتبر سفارش خود را درب کارخانه سپهر گاز کاویان تحویل بگیرید.