سیلندر متان یک ظرف تحت فشار است که گاز متان (CH4) را در خود نگه میدارد. متان، گازی بیرنگ، بیبو و بسیار قابل اشتعال است که عمدتاً از تجزیه مواد آلی در شرایط بدون اکسیژن تولید میشود. این گاز به عنوان یکی از اصلیترین اجزای گاز طبیعی شناخته میشود و کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد.
کاربردهای سیلندر متان
انرژی: متان یک منبع انرژی بسیار کارآمد است و در تولید برق، گرمایش و صنایع مختلف به عنوان سوخت مورد استفاده قرار میگیرد.
صنایع شیمیایی: متان ماده اولیه برای تولید بسیاری از مواد شیمیایی مهم مانند متانول، فرمالدهید و ترکیبات آلی دیگر است.
سوخت خودرو: برخی از خودروها با سوخت گاز طبیعی (که عمدتاً متان است) کار میکنند.
ساختار و ویژگیهای سیلندر متان
جنس: سیلندرهای متان معمولاً از فولاد کربنی با مقاومت بالا ساخته میشوند تا بتوانند فشار بالای گاز درون خود را تحمل کنند.
رنگ: سیلندرهای متان معمولاً به رنگ قرمز رنگآمیزی میشوند تا به راحتی قابل تشخیص باشند.
شیر: سیلندرها مجهز به یک شیر هستند که برای کنترل جریان خروج گاز استفاده میشود.
کلاهک ایمنی: کلاهک ایمنی روی شیر سیلندر قرار میگیرد تا از آسیب دیدن شیر و نشت گاز جلوگیری کند.
ایمنی سیلندرهای متان
متان، گازی بی رنگ، بی بو و قابل اشتعال است که در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، میتواند خطرات جدی ایجاد کند. سیلندرهای متان، حاوی این گاز تحت فشار هستند و به همین دلیل باید با احتیاط کامل جابجا و نگهداری شوند. در ادامه به برخی از مهمترین نکات ایمنی در رابطه با سیلندرهای متان اشاره میشود:
خطرات ناشی از سیلندرهای متان
انفجار: متان گازی بسیار قابل اشتعال است و مخلوط شدن آن با هوا در غلظتهای مشخص میتواند منجر به انفجار شود.
خفگی: در صورت نشت گاز متان در محیطهای بسته، اکسیژن موجود کاهش یافته و خطر خفگی وجود دارد.
سرمازدگی: در هنگام نشتی گاز متان مایع، به دلیل تبخیر سریع، دمای محیط به شدت کاهش یافته و خطر سرمازدگی وجود دارد.
نکات ایمنی هنگام کار با سیلندرهای متان
انتخاب و نگهداری سیلندر:
از سیلندرهای استاندارد و دارای تاییدیه استفاده کنید.
سیلندرها را در مکانی خنک، خشک و به دور از منابع حرارتی و جرقهزا نگهداری کنید.
سیلندرها را به صورت عمودی و به دور از مواد قابل اشتعال قرار دهید.
کلاهک ایمنی سیلندر را همیشه در جای خود محکم کنید.
جابجایی سیلندر:
قبل از جابجایی، شیر سیلندر را ببندید و کلاهک ایمنی را محکم کنید.
از دستکش و کفش ایمنی استفاده کنید.
سیلندر را به آرامی و به صورت عمودی جابجا کنید.
از کشیدن یا غلتاندن سیلندر خودداری کنید.
اتصال و جداسازی شیلنگ:
قبل از اتصال شیلنگ، از بسته بودن شیر سیلندر اطمینان حاصل کنید.
از اتصالات استاندارد و مناسب استفاده کنید.
اتصالات را به آرامی و با ابزار مناسب محکم کنید.
بعد از اتمام کار، ابتدا شیر سیلندر را ببندید و سپس اتصالات را باز کنید.
نشتیابی:
به طور مرتب اتصالات و شیر سیلندر را از نظر نشتی بررسی کنید.
برای تشخیص نشتی از محلول کفساز یا دستگاههای الکترونیکی نشتیاب استفاده کنید.
تهویه مناسب:
محیط کار با سیلندرهای متان باید به خوبی تهویه شود.
از سیستمهای تهویه موضعی در محلهای پرخطر استفاده کنید.
تجهیزات ایمنی:
همیشه از کپسول آتشنشانی، ماسک تنفسی و لباس کار ایمنی استفاده کنید.
آموزشهای لازم در مورد نحوه استفاده از تجهیزات ایمنی را فرا بگیرید.
تعمیر و نگهداری:
سیلندرها را به صورت دورهای توسط افراد متخصص بررسی و تعمیر کنید.
از تاریخ انقضای سیلندرها مطمئن شوید.
اقدامات در صورت بروز حادثه
نشت گاز:
بلافاصله شیر سیلندر را ببندید.
محل نشتی را مشخص کرده و از افراد دور کنید.
سیستم تهویه را روشن کرده و محل را ترک کنید.
با آتشنشانی تماس بگیرید.
آتشسوزی:
از کپسول آتشنشانی مناسب استفاده کنید.
از آب برای خاموش کردن آتش متان استفاده نکنید.
از افراد دور کنید و با آتشنشانی تماس بگیرید.
توجه: رعایت کلیه نکات ایمنی ذکر شده برای کار ایمن با سیلندرهای متان ضروری است. در صورت هرگونه ابهام یا سوال، با کارشناسان ایمنی مشورت کنید.
جهت خرید گاز خالص و ترکیبی متان، شارژ کپسول متان و سایر گازها، با کارشناسان شرکت سپهر گاز کاویان – دارنده گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد – تماس حاصل فرمایید.