استیلن یا اتین یک گاز بیرنگ، بیبو و بسیار قابل اشتعال است که از ترکیب دو اتم کربن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است. فرمول شیمیایی آن C2H2 است. پیوند سه گانه بین دو اتم کربن در این مولکول، به استیلن انرژی بسیار زیادی میدهد و باعث میشود که در هنگام سوختن دمای بسیار بالایی تولید کند.
ویژگیهای استیلن
قابل اشتعال بالا: استیلن به راحتی مشتعل میشود و در صورت ترکیب با اکسیژن، دمایی حدود 3200 درجه سانتیگراد تولید میکند.
انحلالپذیری در حلالهای آلی: استیلن در حلالهای آلی مانند استون به خوبی حل میشود.
چگالی کمتر از هوا: چگالی استیلن کمی کمتر از هوا است.
جوشکاری استیلن
جوشکاری استیلن یا جوشکاری اکسی استیلن یکی از روشهای قدیمی و پرکاربرد جوشکاری است که در آن از شعله حاصل از سوختن گاز استیلن با اکسیژن برای ذوب فلز پایه و سیم جوش استفاده میشود. این روش به دلیل سادگی تجهیزات و قابلیت حمل و نقل، هنوز هم در بسیاری از صنایع کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای جوشکاری استیلن
تجهیزات ساده و نسبتا کم هزینه: تجهیزات مورد نیاز برای جوشکاری استیلن نسبت به برخی روشهای دیگر، سادهتر و ارزانتر است.
قابلیت حمل و نقل: تجهیزات جوشکاری استیلن به راحتی قابل حمل و نقل هستند و میتوان از آنها در محلهای مختلف استفاده کرد.
انعطافپذیری بالا: با تنظیم نسبت گاز استیلن و اکسیژن میتوان شعلههای مختلفی با دمای متفاوت ایجاد کرد که برای جوشکاری انواع فلزات مناسب است.
کنترل دقیق حرارت: میتوان به راحتی بر روی حرارت شعله کنترل داشت و از این طریق از ایجاد اعوجاج و سوختن فلز جلوگیری کرد.
تنوع کاربرد: علاوه بر جوشکاری، از این روش برای برش، لحیمکاری، پیش گرم کردن، و تمیز کردن سطوح نیز استفاده میشود.
معایب جوشکاری استیلن
سرعت پایین: نسبت به روشهای مدرن جوشکاری، سرعت جوشکاری استیلن پایینتر است.
نیاز به مهارت بالا: برای انجام جوشکاری با کیفیت بالا، جوشکار نیاز به مهارت و تجربه کافی دارد.
خطرات ایمنی: در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، خطر انفجار و سوختگی وجود دارد.
کاربردهای جوشکاری استیلن
جوشکاری فلزات نازک: به دلیل کنترل دقیق حرارت، برای جوشکاری فلزات نازک بسیار مناسب است.
جوشکاری موضعی: برای جوشکاری موضعی و تعمیرات کوچک بسیار کاربردی است.
گرم کردن و پیش گرم کردن: از شعله جوشکاری استیلن برای گرم کردن و پیش گرم کردن قطعات قبل از جوشکاری نیز استفاده میشود.
برشکاری و برش کاری: علاوه بر جوشکاری، از این روش برای برش فلزات نیز استفاده میشود.
تجهیزات مورد نیاز
کپسول گاز استیلن: حاوی گاز استیلن است که سوخت اصلی در این روش جوشکاری میباشد.
کپسول گاز اکسیژن: حاوی گاز اکسیژن است که برای سوختن گاز استیلن مورد نیاز است.
رگولاتور: برای تنظیم فشار گازهای خروجی از کپسولها استفاده میشود.
شلنگ: برای انتقال گاز از کپسول به مشعل استفاده میشود.
مشعل جوشکاری: برای مخلوط کردن گاز استیلن و اکسیژن و ایجاد شعله استفاده میشود.
نازل: برای تنظیم اندازه شعله و نوع آن استفاده میشود.
سیم جوش: برای پر کردن حوضچه جوش استفاده میشود.
عینک ایمنی: برای محافظت از چشمها در برابر جرقه و نور شدید شعله.
دستکش: برای محافظت از دستها در برابر حرارت.
انواع شعله در جوشکاری استیلن
شعله خنثی: برای جوشکاری اکثر فلزات استفاده میشود.
شعله اکسید کننده: برای جوشکاری مس و برنج استفاده میشود.
شعله کربنی: برای جوشکاری چدن و فولادهای آلیاژی استفاده میشود.
مراحل جوشکاری استیلن
آماده سازی قطعات: تمیز کردن و آماده سازی سطوح مورد جوشکاری
تنظیم گازها: تنظیم فشار گاز استیلن و اکسیژن بر روی رگولاتورها
ایجاد شعله: روشن کردن مشعل و تنظیم نوع شعله
ذوب فلز: ذوب کردن لبههای قطعات و سیم جوش
حرکت مشعل: حرکت دادن مشعل به صورت یکنواخت روی خط جوش
خنک کردن جوش: اجازه دادن به جوش برای خنک شدن تدریجی
توجه: برای انجام جوشکاری استیلن حتماً از تجهیزات ایمنی استفاده کنید و دستورالعملهای ایمنی را رعایت نمایید.
خطرات جوشکاری استیلن
آتشسوزی و انفجار: استیلن گازی بسیار قابل اشتعال است و مخلوط آن با هوا در برخی نسبتها میتواند منفجر شود. کوچکترین جرقه یا حرارت میتواند باعث ایجاد آتشسوزی یا انفجار شود.
سوختگی: شعله استیلن دمای بسیار بالایی دارد و تماس مستقیم با آن میتواند باعث سوختگی شدید شود.
استنشاق گازهای سمی: در حین جوشکاری، گازهای سمی مانند مونوکسید کربن تولید میشود که استنشاق آنها میتواند باعث مسمومیت شود.
پرتاب ذرات مذاب: در حین جوشکاری، ذرات مذاب فلز با سرعت زیاد پرتاب میشوند که میتواند باعث سوختگی چشم و پوست شود.
برقگرفتگی: در صورت استفاده از تجهیزات برقی در حین جوشکاری، خطر برقگرفتگی وجود دارد.
اشعه ماوراء بنفش: جوشکاری قوس الکتریکی باعث تولید اشعه ماوراء بنفش میشود که میتواند به چشمها و پوست آسیب برساند.
نکات ایمنی در جوشکاری با گاز استیلن
تهویه مناسب: محل کار باید دارای تهویه مناسب باشد تا گازهای سمی و دود حاصل از جوشکاری به سرعت از محیط خارج شوند.
استفاده از تجهیزات ایمنی: استفاده از تجهیزات ایمنی مانند ماسک جوشکاری، دستکش، پیشبند، کفش ایمنی و عینک ایمنی الزامی است.
بررسی نشتی گاز: قبل از شروع کار، باید تمامی اتصالات و شلنگها را به دقت بررسی کرد تا از عدم نشتی گاز اطمینان حاصل شود.
دور نگه داشتن مواد قابل اشتعال: مواد قابل اشتعال مانند روغن، گریس و پارچه باید از محل جوشکاری دور نگه داشته شوند.
استفاده از کپسول آتشنشانی: در محل کار باید کپسول آتشنشانی مناسب وجود داشته باشد.
آموزش ایمنی: جوشکاران باید آموزشهای لازم در زمینه ایمنی را دیده باشند.
جوشکاری در فضای باز: در صورت امکان، جوشکاری باید در فضای باز انجام شود.
استفاده از پرده جوشکاری: برای محافظت از افراد دیگر در برابر اشعه ماوراء بنفش، باید از پرده جوشکاری استفاده شود.
جوشکاری در ارتفاع: در صورت جوشکاری در ارتفاع، باید از تجهیزات ایمنی مخصوص استفاده شود.
توجه: رعایت کلیه نکات ایمنی ذکر شده برای جلوگیری از حوادث در حین جوشکاری استیلن ضروری است. در صورت عدم رعایت این نکات، عواقب جبرانناپذیری ممکن است رخ دهد.
جهت خرید گازهای خالص و ترکیبی استیلن و اکسیژن بهمراه سرتیفیکیت معتبر، با کارشناسان شرکت سپهر گاز کاویان – آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد و دارنده گواهینامه iso17025 – تماس بگیرید.