اتیلن اکساید چیست؟ | ماهیت اتیلن اکسید | C2H4O

شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708

اتیلن اکساید، که با نام اکسیران نیز شناخته می‌شود، یک ترکیب آلی با فرمول C2H4O است. این گاز بی‌رنگ، قابل اشتعال و با بوی ضعیف شیرینی است و ساده‌ترین اپوکسید محسوب می‌شود. اتیلن اکساید به دلیل ساختار مولکولی خاص خود به راحتی در واکنش‌ها شرکت می‌کند. به عنوان مثال، حرارت حلقه آن را باز می‌کند و به راحتی در پلیمریزاسیون شرکت می‌کند.

ویژگی های اتیلن اکسید

خواص فیزیکی

• نقطه ذوب: -111.9 درجه سانتیگراد
• نقطه جوش: 10.7 درجه سانتیگراد
• چگالی: 0.917 g/cm3
• حلالیت: در آب، اتانول و اتر بسیار محلول است.

خواص شیمیایی

• اتیلن اکسید بسیار واکنش‌پذیر است و به راحتی با ترکیبات مختلف واکنش می‌دهد.
• این ماده یک عامل آلکیله کننده قوی است، به این معنی که می‌تواند گروه‌های اتیل (-CH2CH3) را به سایر مولکول‌ها اضافه کند.
• اتیلن اکسید قابل اشتعال و انفجاری است.

کاربردها

1. تولید اتیلن گلیکول: اتیلن اکسید ماده اولیه اصلی برای تولید اتیلن گلیکول است که در ضد یخ، رزین‌های پلی اتیلن ترفتالات و مایعات خنک‌کننده استفاده می‌شود.
2. استریلیزاسیون: اتیلن اکسید به دلیل خاصیت ضد میکروبی قوی خود، یک استریل کننده موثر برای تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و لوازم آرایشی است. این گاز برای استریل کردن لوازمی که تحمل درجه حرارت 50-60 درجه سانتی گراد را دارند ، کاربرد دارد.
3. تولید مواد شیمیایی: اتیلن اکسید در تولید طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی، از جمله اتانول آمین‌ها، الیاف پلی گلیکول، پلی سوربات‌ها، گلیکول استرها، اتوکسیلات‌ها و آکریلونیتریل استفاده می‌شود.
4. مواد شیمیایی واسطه: EtO در تولید طیف گسترده ای از مواد شیمیایی از جمله سورفاکتانت ها، ضخیم کننده ها و نرم کننده ها استفاده می شود.
5. کنترل آفات: EtO در گذشته برای کنترل آفات در انبارها، کارخانه های فرآوری مواد غذایی و دانه ها استفاده می شد. با این حال، به دلیل خطرات سلامتی، این کاربرد به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

جایگزین ها

در صورت امکان، باید از جایگزین های ایمن تر EtO استفاده شود. برخی از جایگزین های بالقوه عبارتند از:

• پراکسید هیدروژن: پراکسید هیدروژن می تواند برای استریل تجهیزات پزشکی و محصولات دارویی استفاده شود.
• اشعه گاما: اشعه گاما می تواند برای استریل تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و سایر محصولات استفاده شود.
• بخار: بخار می تواند برای استریل تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و سایر محصولات استفاده شود.

خطرات اتیلن اکساید

اتیلن اکساید (EtO) یک گاز بی رنگ با بوی کمی شیرین است که در دمای اتاق به صورت مایع در می‌آید. این ماده بسیار سمی و قابل اشتعال است و خطرات متعددی را برای سلامتی و ایمنی افراد به وجود می‌آورد.

خطرات سلامتی

• آلرژی­ زا و در غلظت 700 پی پی ام نیز بدون بو می‌باشد. یعنی در صورت نشت در محیط ، توسط انسان قابل شناسایی نمی‌باشد. به تازگی یکی از عوامل سرطان زا محسوب شده و نیز مخرب لایه ازون می‌باشد.
• سمیت: EtO سمی است و استنشاق، بلع یا تماس پوستی با آن می تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی از جمله موارد زیر شود:
  • سرطان: EtO یک سرطان زا شناخته شده برای انسان است و با افزایش خطر ابتلا به لنفوم، لوسمی و سرطان سینه مرتبط است.
  • مشکلات باروری: EtO می تواند بر باروری مردان و زنان تأثیر بگذارد و خطر سقط جنین را افزایش دهد.
  • مشکلات تنفسی: EtO می تواند باعث تحریک ریه، ادم ریوی و سایر مشکلات تنفسی شود.
  • عصبی: EtO می تواند باعث سردرد، سرگیجه، تشنج و حتی کما شود.
• ایجاد ضایعات: EtO می‌تواند باعث تحریک چشم، پوست و دستگاه تنفسی شود. تماس طولانی مدت با پوست می‌تواند منجر به سوختگی شیمیایی شود.
• مسمومیت ژنتیکی: EtO یک ماده جهش‌زا است، به این معنی که می‌تواند به DNA آسیب برساند و خطر ابتلا به نقص مادرزادی را افزایش دهد.
• سرطان‌زایی: EtO به عنوان یک ماده سرطان‌زا شناخته شده توسط آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) طبقه‌بندی می‌شود.

خطرات ایمنی

• آتش‌سوزی و انفجار: EtO به شدت قابل اشتعال و انفجاری است. مخلوط‌های هوا و EtO می‌توانند به راحتی مشتعل شوند و انفجارهای شدیدی ایجاد کنند.
• سمیت حاد: تماس با سطوح بالای EtO می‌تواند در عرض چند دقیقه کشنده باشد.

نکات ایمنی و احتیاطی EtO

با توجه به خطرات سلامتی و ایمنی مرتبط با EtO، اقدامات احتیاطی لازم برای محافظت از خود در برابر قرار گرفتن در معرض این ماده باید انجام شود. این اقدامات احتیاطی شامل موارد زیر است:

1. محدود کردن قرار گرفتن در معرض: تا حد امکان باید از قرار گرفتن در معرض EtO خودداری کرد. این امر شامل استفاده از تهویه مناسب، پوشیدن لباس محافظ و تجهیزات تنفسی و انجام کار با EtO در مناطق محصور است.
2. نظارت بر مواجهه: کارگران باید به طور منظم از نظر قرار گرفتن در معرض EtO کنترل شوند.
3. آموزش: کارگران باید در مورد خطرات EtO و نحوه ایمن کار با آن آموزش ببینند.
4. ذخیره‌سازی و حمل و نقل ایمن: EtO باید در ظروف مناسب و دارای برچسب ذخیره و حمل شود.
5. آمادگی برای شرایط اضطراری: برنامه‌های اضطراری باید برای نشت یا انتشار EtO وجود داشته باشد.

روشهای تولید اتیلن اکساید

دو روش اصلی برای تولید اتیلن اکساید وجود دارد:

1. اکسیداسیون مستقیم اتیلن: این روش متداول ترین روش تولید اتیلن اکساید است و از واکنش مستقیم اتیلن با اکسیژن در حضور کاتالیزور، معمولاً نقره، استفاده می کند. واکنش در دمای 200 تا 300 درجه سانتیگراد و فشار 10 تا 30 بار انجام می شود.

C2H4 + O2 → C2H4O

مزایای این روش عبارتند از:

• سادگی فرآیند
• بازده بالا
• هزینه های سرمایه گذاری نسبتاً کم

معایب این روش عبارتند از:

• تولید محصولات جانبی ناخواسته مانند استالدئید و فرمالدئید
• خطرات ایمنی مرتبط با استفاده از مواد قابل اشتعال و انفجاری

2. از طریق هیدرولیز 2-کلرواتانول: این روش شامل واکنش 2-کلرواتانول با هیدروکسید سدیم یا پتاسیم در دمای 60 تا 80 درجه سانتیگراد است.

ClCH2CH2OH + NaOH → C2H4O + NaCl + H2O

مزایای این روش عبارتند از:

• تولید اتیلن اکساید با درجه خلوص بالا
• تولید محصولات جانبی کمتر

معایب این روش عبارتند از:

• پیچیدگی بیشتر فرآیند
• بازده تولید پایین تر
• هزینه های سرمایه گذاری بالاتر

انتخاب روش تولید اتیلن اکسید به عواملی مانند ظرفیت تولید مورد نظر، کیفیت محصول مورد نظر، ملاحظات اقتصادی و مقررات زیست محیطی بستگی دارد.

خرید اتیلن اکساید

اتیلن اکساید یک ماده شیمیایی سمی و خطرناک است که کاربردهای صنعتی و استریلیزاسیون دارد. به دلیل خطرات مرتبط با آن، خرید اتیلن اکسید برای عموم مردم مجاز نیست. در اینجا چند نکته در مورد نحوه خرید اتیلن اکساید آورده شده است ( در صورتیکه یک شرکت یا سازمان هستید و برای مصارف مجاز به اتیلن اکسید نیاز دارید):

1. با یک تامین کننده مجاز اتیلن اکساید تماس بگیرید. لیستی از تامین کنندگان مجاز را می توانید در وب سایت آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) پیدا کنید.
2. مجوزهای لازم را دریافت کنید. برای خرید و استفاده از اتیلن اکسید به مجوزهای خاصی از جمله مجوز EPA و مجوز ایالتی یا محلی نیاز دارید.
3. مراحل ایمنی را دنبال کنید. اتیلن اکساید یک ماده بسیار خطرناک است و باید با احتیاط زیاد از آن استفاده شود. برای ایمن نگه داشتن خود و دیگران، حتما دستورالعمل های ایمنی ارائه شده توسط تامین کننده و OSHA را دنبال کنید.

نکات مهم:

• هرگز اتیلن اکساید را از منابع غیرمجاز خریداری نکنید. خرید اتیلن اکسید از منابع غیرمجاز غیرقانونی و خطرناک است.
• قبل از خرید یا استفاده از اتیلن اکسید، خطرات آن را به طور کامل درک کنید. اتیلن اکسید می تواند باعث مشکلات جدی سلامتی از جمله سرطان، مشکلات تنفسی و مرگ شود.
• همیشه هنگام کار با اتیلن اکساید از تجهیزات حفاظتی مناسب استفاده کنید. این شامل دستکش، عینک، ماسک تنفسی و لباس محافظ است.

تهیه و تامین

شرکت سپهر گاز کاویان – آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد و دارنده گواهینامه ایزو 17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران – آماده ارائه اتیلن اکساید در سیلندر 2 لیتری (150 بار)، سیلندر 5 لیتری (150 بار)، سیلندر 10 لیتری (150 بار)، سیلندر 20 لیتری (150 بار)، سیلندر 40 لیتری (150 بار)، سیلندر 50 لیتری (200 بار)، کپسول ۴۰، ۴۵ و ۵۰ کیلویی می باشد. جهت اطلاع از قیمت و خرید اتیلن اکسید، با کارشناسان سپهر گاز کاویان تماس حاصل فرمایید: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708