برگه اطلاعات ایمنی پروپان | C3H8 MSDS

ایمنی پروپان | شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708

پروپان (C3H8) با وزن مولکولی 44.09  گرم بر مول سومین عضو خانواده آلکان پس از متان و اتان است. پروپان گازی بی‌رنگ، بی‌بو و بسیار قابل اشتعال است که اغلب به عنوان سوخت در کباب‌پزها، گرمایش خانه‌ها و آبگرمکن‌ها استفاده می‌شود. این ماده گرچه سوخت مفیدی برای مصارف خانگی و صنعتی است، اما خطرات بالقوه‌ای هم دارد که باید از آن‌ها آگاه بود. رعایت نکات ایمنی پروپان هنگام استفاده ضروری است.

مشخصات پروپان

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی پروپان
حالت فیزیکی	گاز (گاز فشرده مایع شده)
رنگ	بی رنگ
وزن مولکولی	44.11 g/mol
فرمول مولکولی	C3H8
نقطه جوش / تراکم	-42.1 oC (-43.7oF)
نقطه ذوب / انجماد	-189.7 oC (-309.5oF)
دمای بحرانی	-96.55 oC (-141.8oF)
بو	بدون بو. اما ممکن است بوی بد اضافه شود.
حد آستانه بو	مشخص نشده است
pH-value	مشخص نشده است
نقطه اشتعال	Closed cup: -104°C (-155.2°F) Open cup: -104°C (-155.2°F)
قابلیت اشتعال (جامد، گاز)	مشخص نشده است
زمان احتراق	مشخص نشده است
نسبت حریق	مشخص نشده است
نسبت تبخیر	مشخص نشده است
قابلیت اشتعال (گاز، جامد)	ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﻌﺎل در ﺣﻀﻮر ﻣﻮاد ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ: ﻣﻮاد اﻛﺴﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه، ﺷﻌﻠﻪﻫﺎی ﺑﺎز، ﺟﺮﻗﻪﻫﺎ و ﺑﺎر اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ ﺳﺎﻛﻦ.
محدوده قابل انفجار	حد پایین: 1.8%    حد بالا: 8.4%
فشار بخار	109 (psig)
دانسیته بخار	1.6 (Air = 1)
حجم ویژه (ft3/lb)	8.6206
دانسیته گاز  (ft3/lb)	0.089
دانسیته نسبی	کاربرد ندارد
حلالیت	در دسترس نیست
حلالیت در آب	0.0244 g/l
ضریب تفکیک (n-Octanol/Water)	1.09
دمای خود اشتعالی	287oC (548.6oF)
دمای تجزیه	در دسترس نیست
SADT	در دسترس نیست
ویسکوزیته	کاربردی ندارد : Kinematic کاربردی ندارد : Dynamic

کاربردها

• سوخت برای پخت و پز، گرمایش و تولید برق
• سوخت موتور
• پیشران در موشک ها و سایر وسایل نقلیه
• ماده اولیه در تولید مواد شیمیایی دیگر

 

علائم هشدار نشت پروپان

• بو: پروپان بوی مشخصی شبیه به تخم مرغ گندیده دارد. این بو به عمد به گاز اضافه می شود تا در صورت نشت به راحتی قابل تشخیص باشد.
• دید: در صورت نشت پروپان، ممکن است مه یا بخار سفید را ببینید.
• صدا: اگر نشت پروپان شدید باشد، ممکن است صدای هیس یا سوت را بشنوید.

علائم دیگر:

• سردی غیرمعمول در اطراف لوله های پروپان یا مخازن
• گیاهان مرده در اطراف خطوط پروپان
• حباب در آب صابون اگر آن را روی اتصالات و خطوط پروپان بمالید

خطرات اصلی پروپان

• آتش‌سوزی و انفجار: پروپان به شدت قابل اشتعال است و مخلوط‌های هوا و گاز آن می‌تواند به راحتی منفجر شود. هرگونه جرقه، شعله یا منبع حرارتی می‌تواند باعث آتش‌سوزی یا انفجار شود.
• سمیت: استنشاق مقادیر زیاد پروپان می‌تواند باعث خفگی شود، زیرا این گاز جایگزین اکسیژن در ریه‌ها می‌شود.
• سوختگی: تماس مستقیم با پروپان مایع یا بخار آن می‌تواند باعث سوختگی‌های شدید شود.
• نشت: نشت پروپان می‌تواند منجر به تجمع گاز در فضاهای بسته و ایجاد خطر انفجار یا مسمومیت شود.

ایمنی پروپان

در حالی که پروپان می‌تواند منبع انرژی مفیدی باشد، آگاهی از خطرات آن و استفاده ایمن از آن مهم است. در اینجا چند نکته کلیدی برای ایمنی پروپان آورده شده است:

ایمنی پروپان برای ذخیره سازی و حمل و نقل

• سیلندرهای پروپان را در فضای باز، دور از منابع گرما و جرقه، مانند اجاق گاز یا کباب پز، نگهداری کنید.
• سیلندرها را به صورت ایستاده و با درپوش‌های محافظ نگهداری کنید.
• هرگز سیلندر پروپان را بیش از حد پر نکنید.
• هنگام حمل سیلندر پروپان، احتیاط کنید و از ضربه زدن یا انداختن آن خودداری کنید.
• سیلندرهای پروپان را در دمای زیر 40 درجه سانتیگراد نگهداری کنید.

ایمنی پروپان هنگام استفاده

• فقط از لوازم و تجهیزات پروپان که برای استفاده با پروپان طراحی شده‌اند استفاده کنید.
• قبل از هر بار استفاده، اتصالات و شیلنگ‌های پروپان را از نظر نشت بررسی کنید.
• هرگز از شعله پروپان برای ذوب کردن یخ لوله‌ها یا سایر مصارف نامناسب استفاده نکنید.
• هنگام روشن کردن یا خاموش کردن کباب‌پز یا سایر لوازم پروپان، از کبریت یا فندک استفاده نکنید.
• همیشه یک خاموش کننده آتش در نزدیکی کباب‌پز یا سایر لوازم پروپان خود داشته باشید.
• در صورت نشت پروپان، فوراً منبع را خاموش کرده و از منطقه دور شوید.

بیشتر بخوانید: دتکتور پروپان

اقدامات ایمنی مسمومیت با مونوکسید کربن

• پروپان می‌تواند در صورت احتراق ناقص، مونوکسید کربن (CO) تولید کند.
• CO گازی بی‌رنگ و بی‌بو است که می‌تواند کشنده باشد.
• علائم مسمومیت با CO عبارتند از سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و خستگی.
• اگر مشکوک به مسمومیت با CO هستید، فوراً محل را ترک کرده و با 115 تماس بگیرید.

نکات کلی ایمنی پروپان

• کودکان و حیوانات خانگی را از سیلندرهای پروپان و لوازم دور نگه دارید.
• هرگز پروپان را در فضای بسته استفاده نکنید.
• در صورت بروز هرگونه سوال یا نگرانی در مورد ایمنی پروپان، با یک متخصص واجد شرایط تماس بگیرید.
• پروپان سنگین‌تر از هوا است و در سطوح پایین جمع می‌شود، بنابراین تهویه مناسب در هنگام استفاده از پروپان در فضای داخلی ضروری است.
• هرگز از پروپان برای پخت و پز در فضای داخلی بدون تهویه مناسب استفاده نکنید.
• علائم مسمومیت با پروپان عبارتند از سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ و از دست دادن هوشیاری.
• اگر احساس می‌کنید در معرض پروپان قرار گرفته‌اید، بلافاصله به هوای تازه بروید و با خدمات اورژانس تماس بگیرید.

با رعایت نکات ایمنی پروپان، می‌توان از پروپان به طور بی‌خطر و کارآمد برای مصارف مختلف استفاده کرد.

اقدامات پیشگیرانه برای ایمن نگه داشتن مخازن پروپان

• ذخیره سازی ایمن: مخازن پروپان را باید در فضای باز، دور از منابع گرمایی، شعله ها و مواد قابل اشتعال نگهداری کنید. آنها را باید به طور ایمن در جای خود ثابت کرد تا از افتادن یا واژگونی آنها جلوگیری شود.
• استفاده صحیح: از پروپان فقط برای مصارف مورد نظر استفاده کنید و همیشه دستورالعمل های سازنده را دنبال کنید. برای اتصال یا جدا کردن مخازن پروپان هرگز از ابزار یا اتصالات آسیب دیده استفاده نکنید.
• تشخیص نشتی: به طور مرتب مخازن و اتصالات پروپان را برای نشت با استفاده از محلول آب و صابون بررسی کنید. هر گونه حبابی نشان دهنده نشتی است و باید قبل از استفاده بیشتر از مخزن، آن را تعمیر یا تعویض کنید.
• داشتن تجهیزات اطفاء حریق: یک خاموش کننده آتش مناسب در نزدیکی هر محل نگهداری یا استفاده از پروپان داشته باشید.
• آشکارساز مونوکسید کربن: در مناطقی که از پروپان استفاده می شود، از آشکارساز مونوکسید کربن نصب و نگهداری کنید. مونوکسید کربن گازی سمی و بی بو است که می تواند در اثر احتراق ناقص پروپان ایجاد شود.
• آموزش: به همه افراد حاضر در خانه اقدامات ایمنی پروپان و نحوه خاموش کردن آتش پروپان را آموزش دهید.

با رعایت اقدامات ایمنی پروپان، می توانید از خطرات پروپان در امان باشید و از مزایای این سوخت مفید لذت ببرید.