همه چیز در مورد گازسنج چهارگازه MSA ALTAIR 4X | از کالیبراسیون دستگاه تا تولید گاز کالیبراسیون
کالیبراسیون یک گازسنج، فرآیندی حیاتی برای اطمینان از دقت و صحت اندازهگیریهای آن است. در مورد دستگاه MSA ALTAIR 4X، کالیبراسیون معمولاً شامل دو مرحله اصلی است:
کالیبراسیون صفر (Zero Calibration):
این مرحله اطمینان حاصل میکند که دستگاه در حضور هوای پاک (بدون هیچ گاز آلایندهای) عدد صفر را نشان میدهد.
برای انجام این کار، دستگاه را در معرض هوای پاک و تازه قرار میدهند و اجازه میدهند تا برای مدت زمان مشخصی (طبق دستورالعمل سازنده) پایدار شود.
این کار باعث میشود هرگونه خوانش ناخواسته یا خطای صفر در دستگاه اصلاح شود.
کالیبراسیون اسپوف (Span Calibration) یا کالیبراسیون گاز:
در این مرحله، دستگاه در معرض غلظت مشخصی از گازهای مورد اندازهگیری (معمولاً به صورت یک مخلوط گازی استاندارد) قرار میگیرد.
این گازهای استاندارد توسط شرکتهای معتبر تولید و تأیید میشوند و غلظت دقیق هر گاز در آنها مشخص است.
هدف این است که مطمئن شویم دستگاه، غلظت دقیق گازهای موجود در مخلوط استاندارد را به درستی نمایش میدهد.
دستگاه با مقایسه خوانش خود با غلظت استاندارد، پارامترهای داخلی خود را تنظیم میکند تا دقت اندازهگیری در محدوده کاری خود حفظ شود.
فرکانس کالیبراسیون: کالیبراسیون معمولاً باید به صورت دورهای (مثلاً روزانه قبل از شروع کار، هفتگی یا ماهانه، بسته به نوع استفاده و توصیههای سازنده) انجام شود. همچنین، پس از هرگونه ضربه، تعمیر، تعویض سنسور یا قرار گرفتن در معرض غلظت بالای گاز، کالیبراسیون مجدد توصیه میشود.
محل انجام کالیبراسیون: بهتر است کالیبراسیون در محیطی با هوای پاک و تهویه مناسب انجام شود.
استفاده از سیلندر گاز استاندارد: برای کالیبراسیون اسپن، حتماً باید از سیلندرهای گاز استاندارد و تأیید شده با غلظت مناسب استفاده کرد.
دانگل کالیبراسیون: گاهی اوقات، دستگاههای MSA مانند ALTAIR 4X از دانگلهای کالیبراسیون یا ایستگاههای تست و کالیبراسیون (مانند MSA Galaxy) برای سهولت و خودکارسازی فرآیند استفاده میکنند. این تجهیزات به طور خودکار گاز کالیبراسیون را به دستگاه میرسانند و نتایج را ثبت میکنند.
ثبت نتایج: نتایج کالیبراسیون (تاریخ، غلظت گازهای استفاده شده، خوانش دستگاه و وضعیت قبولی یا رد شدن) باید به دقت ثبت شوند تا سوابق دستگاه همیشه بهروز باشد.
نحوه عملکرد و نگهداری: (نکات مهم در استفاده روزمره و کالیبراسیون)
نحوه عملکرد MSA ALTAIR 4X
این دستگاه یک گازسنج چندگانه است که برای تشخیص و اندازهگیری همزمان غلظت چندین گاز سمی و قابل اشتعال در محیط کار طراحی شده است. مدل ALTAIR 4X معمولاً قادر به اندازهگیری چهار نوع گاز است که بسته به نوع سنسورهای نصب شده میتواند شامل موارد زیر باشد:
گازهای سمی: CO (مونوکسید کربن): گازی بیرنگ و بیبو که تنفس آن بسیار خطرناک است. H2S (سولفید هیدروژن): گازی با بوی تخم مرغ فاسد که حتی در غلظتهای پایین نیز سمی است. SO2 (دی اکسید گوگرد): گازی که معمولاً در صنایع تولید میشود و به سیستم تنفسی آسیب میزند. NO2 (دی اکسید نیتروژن): گازی که در اثر احتراق و برخی فرآیندهای صنعتی تولید میشود.
گازهای قابل اشتعال:
LEL (Lower Explosive Limit): حد پایین انفجار، یعنی حداقل غلظتی از یک گاز قابل اشتعال در هوا که میتواند با جرقهای مشتعل شود. سنسور LEL درصدی از این حد را نمایش میدهد (مثلاً 20% LEL).
نحوه کار سنسورها:
ALTAIR 4X از سنسورهای پیشرفتهای استفاده میکند:
سنسورهای الکتروشیمیایی (Electrochemical Sensors): برای تشخیص گازهای سمی مانند CO، H2S، SO2 و NO2 به کار میروند. این سنسورها با واکنش شیمیایی گاز با الکترولیت درون سنسور، جریانی تولید میکنند که متناسب با غلظت گاز است.
سنسور کاتالیستی (Catalytic Bead Sensor) یا مادون قرمز (Infrared Sensor): برای تشخیص گازهای قابل اشتعال (LEL). سنسور کاتالیستی با اکسید کردن گاز قابل اشتعال در حضور یک کاتالیزور، حرارتی تولید میکند که توسط سنسور دما تشخیص داده میشود. سنسور مادون قرمز نیز با جذب نور مادون قرمز توسط گاز قابل اشتعال کار میکند.
ویژگیهای اصلی ALTAIR 4X:
مقاومت بالا: معمولاً در برابر ضربه، گرد و غبار و آب مقاوم است (دارای استاندارد IP).
بدنه مستحکم: ساخته شده از پلاستیکهای مقاوم برای استفاده در محیطهای سخت صنعتی.
صفحه نمایش واضح: معمولاً LCD با نور پسزمینه برای خوانایی بهتر در شرایط نوری مختلف.
آلارمهای متنوع: هشدار صوتی (بیش از 95 دسیبل)، تصویری (چراغهای LED روشن) و لرزشی برای اطلاعرسانی در مورد وجود گازهای خطرناک یا رسیدن به سطوح آستانه.
قابلیت ثبت اطلاعات (Data Logging): توانایی ذخیره اطلاعات مربوط به غلظت گاز و رویدادها برای بررسیهای بعدی.
نگهداری و نکات مهم در استفاده روزمره
کالیبراسیون منظم: همانطور که قبلاً صحبت کردیم، کالیبراسیون منظم (روزانه یا طبق برنامه) برای اطمینان از صحت عملکرد دستگاه ضروری است.
تست عملکرد (Bump Test): قبل از هر بار استفاده، یک تست عملکرد سریع با گاز استاندارد انجام دهید تا از صحت عملکرد سنسورها و آلارمها اطمینان حاصل کنید. این کار سریعتر از کالیبراسیون کامل است و معمولاً فقط چند ثانیه طول میکشد.
تمیز کردن دستگاه: بدنه دستگاه را به طور منظم با یک پارچه نرم و مرطوب تمیز کنید. از حلالها یا مواد شوینده قوی که ممکن است به بدنه یا صفحه نمایش آسیب برسانند، خودداری کنید.
مراقبت از سنسورها:
جلوگیری از تماس با بخارات حلال و روغن: این مواد میتوانند سنسورها را مسموم کرده و عملکرد آنها را مختل کنند.
جلوگیری از قرار گرفتن در معرض غلظتهای بسیار بالای گاز: مگر اینکه دستگاه برای آن محدوده طراحی شده باشد، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض غلظتهای بسیار بالا میتواند به سنسورها آسیب بزند.
عدم مسدود کردن ورودی سنسور: اطمینان حاصل کنید که ورودیهای سنسور (معمولاً در قسمت جلوی دستگاه) مسدود نباشند تا گاز بتواند به راحتی به سنسورها برسد.
شارژ باتری: باتری دستگاه را به طور منظم شارژ کنید و از شارژر اصلی و تأیید شده توسط MSA استفاده نمایید. قبل از قرار دادن دستگاه در حالت ذخیرهسازی طولانی مدت، باتری را تا حد مناسبی شارژ کنید.
شرایط محیطی: دستگاه را در دما و رطوبت مناسب نگهداری کنید. از قرار دادن آن در معرض نور مستقیم خورشید برای مدت طولانی یا در محیطهای بسیار سرد یا گرم خودداری کنید، مگر اینکه محدودههای دمایی مشخص شده توسط سازنده را رعایت کنید.
بررسی دورهای: به صورت چشمی دستگاه را برای هرگونه آسیب فیزیکی، ترک خوردگی یا مشکل در صفحه نمایش و دکمهها بررسی کنید.
بهروزرسانی نرمافزار: در صورت امکان و توصیه سازنده، نرمافزار دستگاه را بهروز نگه دارید.
با رعایت این نکات، میتوانید اطمینان حاصل کنید که دستگاه MSA ALTAIR 4X شما به درستی کار میکند و اطلاعات دقیقی را در شرایط خطرناک ارائه میدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و نحوه کالیبراسیون دستگاه گاز سنج تماس بگیرید.