اکسیژن چیست؟ | ماهیت اکسیژن | O2

شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708

اکسیژن (O) عنصری شیمیایی با عدد اتمی 8 و عضوی از گروه 16 جدول تناوبی، خانواده کالکوژن‌ها است. این عنصر نافلزی بسیار واکنش‌پذیر و عاملی اکسیدکننده است که به آسانی با بسیاری از عناصر و ترکیبات دیگر واکنش می‌دهد. اکسیژن در دمای اتاق به صورت گاز بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه (O2) وجود دارد.

ویژگی های oxygen

برخی از خواص مهم اکسیژن عبارتند از:

• نماد: O
• عدد اتمی: 8
• جرم اتمی: 15.999 u
• شکل پایدار: مولکول دو اتمی O2
• نقطه جوش: -183 درجه سانتیگراد
• کاشفان: جوزف پریستلی، آنتوان لاووازیه، کارل ویلهلم شیله
• فراوانی: فراوان‌ترین عنصر در پوسته زمین (حدود 46.6%)
• نقش حیاتی در تنفس: oxygen برای تنفس سلولی تمام موجودات زنده ضروری است.
• کاربردهای دیگر: O2 در بسیاری از صنایع از جمله تولید فولاد، مواد شیمیایی، و پلاستیک استفاده می‌شود. همچنین در پزشکی، به عنوان اکسید کننده در بیهوشی و به عنوان درمانی برای برخی از بیماری‌های تنفسی استفاده می‌شود.

کاربردهای اکسیژن

اکسیژن، عنصری حیاتی برای زندگی، کاربردهای فراوانی در زمینه‌های مختلف دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای oxygen عبارتند از:

1. تنفس:

• O2 برای تنفس سلولی تمام موجودات زنده ضروری است. سلول‌های بدن از اکسیژن برای تولید انرژی استفاده می‌کنند.
• در پزشکی، O2 به صورت مکمل برای بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی مانند ذات‌الریه، آمفیزم و آسم تجویز می‌شود.
• همچنین از اکسیژن در بیهوشی برای بیهوش کردن بیمار قبل از عمل جراحی استفاده می‌شود.

2. صنعت:

• در تولید فولاد، O2 برای اکسید کردن ناخالصی‌ها از آهن مذاب استفاده می‌شود.
• در صنعت شیمیایی، از اکسیژن برای تولید طیف وسیعی از مواد شیمیایی مانند اتیلن اکسید، پروپیلن اکسید و آمونیاک استفاده می‌شود.
• در تصفیه فاضلاب، از O2 برای تجزیه مواد آلی استفاده می‌شود.
• در استخراج فلزات، از O2 برای استخراج فلزات از سنگ معدن آنها استفاده می‌شود.
• در لحیم‌کاری و جوشکاری، از O2 برای افزایش دمای شعله استفاده می‌شود.

3. پزشکی:

• علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، از O2 در موارد زیر نیز در پزشکی استفاده می‌شود:
  • درمان مسمومیت با مونوکسید کربن
  • هایپرپنومونی
  • شوک
  • نارسایی قلبی
  • زایمان زودرس

4. کشاورزی:

• در پرورش ماهی، از O2 برای افزایش سطح اکسیژن آب و حفظ سلامت ماهی استفاده می‌شود.
• در هیدروپونیک، از O2 برای تامین اکسیژن ریشه گیاهان استفاده می‌شود.

5. کاربردهای دیگر:

• در تولید مواد غذایی، از O2 برای جلوگیری از فاسد شدن غذا استفاده می‌شود.
• در صنعت هوافضا، از O2 برای تنفس خلبانان و فضانوردان استفاده می‌شود.
• در غواصی، از O2 برای تنفس غواصان زیر آب استفاده می‌شود.
• در ورزش، از O2 برای افزایش عملکرد ورزشکاران استفاده می‌شود.

خطرات و ایمنی

اکسیژن، عنصری حیاتی برای زندگی، در عین حال می‌تواند خطرات بالقوه‌ای را نیز به همراه داشته باشد.

مهم‌ترین خطرات oxygen عبارتند از:

1. سمیت اکسیژن: تنفس O2 خالص در فشار بالا می‌تواند سمی باشد. این امر می‌تواند منجر به مسمومیت با اکسیژن شود که با علائمی مانند گیجی، تشنج، و مرگ همراه است.
2. آتش‌سوزی: O2 از احتراق پشتیبانی می‌کند و می‌تواند خطر آتش‌سوزی را افزایش دهد.
3. انفجار: O2 می‌تواند در حضور مواد قابل اشتعال مانند روغن، گریس، و حلال‌ها، به راحتی منفجر شود.

نکات ایمنی برای کار با اکسیژن:

• از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید: هنگام کار با oxygen  همیشه از عینک، دستکش و لباس محافظ مناسب استفاده کنید.
• از تهویه مناسب استفاده کنید: در فضایی که با O2 کار می‌کنید، تهویه مناسب را فراهم کنید تا از تجمع گاز جلوگیری شود.
• مخازن oxygen را به درستی ذخیره و حمل کنید: مخازن O2 را باید در مکانی خنک، خشک و دور از منابع حرارت و مواد قابل اشتعال ذخیره و حمل کرد.
• از سیگار کشیدن و شعله‌های باز در نزدیکی O2 خودداری کنید: O2 به راحتی قابل اشتعال است و باید از هرگونه منبع جرقه یا شعله دور نگه داشته شود.
• در صورت نشت اکسیژن، محل را تخلیه کنید: اگر نشت O2 را مشاهده کردید، فوراً محل را تخلیه کنید و با خدمات اورژانس تماس بگیرید.
• آموزش‌های لازم را ببینید: قبل از کار با oxygen، آموزش‌های لازم را در مورد خطرات و اقدامات ایمنی مربوطه ببینید.

علاوه بر موارد فوق، توجه به موارد زیر نیز ضروری است:

• هرگز مخزن oxygen را بدون رگولاتور حمل نکنید.
• مخازن oxygen را به طور مرتب بازرسی کنید تا از نشتی یا آسیب دیدگی آنها مطمئن شوید.
• از مخازن اکسیژن تاریخ گذشته استفاده نکنید.
• در صورت مشاهده هرگونه مشکل با مخزن یا تجهیزات oxygen  از آن استفاده نکنید.

با رعایت نکات ایمنی، می‌توان از خطرات مرتبط با oxygen جلوگیری کرد و از این عنصر حیاتی به طور ایمن و موثر استفاده نمود.

رایج‌ترین روش‌های تولید oxygen

1. جداسازی از هوا:

• روش تقطیر هوای مایع: این روش متداول‌ترین روش تولید O2 در مقیاس صنعتی است. در این روش، هوا به طور کامل سرد می‌شود و به مایع تبدیل می‌شود. سپس، اجزای مختلف هوا (نیتروژن، اکسیژن، آرگون و سایر گازها) به دلیل نقاط جوش متفاوتشان از یکدیگر جدا می‌شوند.
• روش جذب سطحی: در این روش، هوا از میان جاذب‌های خاصی عبور می‌کند که اکسیژن را به طور انتخابی جذب می‌کنند. سپس، oxygen جذب شده از جاذب جدا می‌شود.

2. الکترولیز آب:

• در این روش، از جریان الکتریکی برای تجزیه آب (H2O) به هیدروژن (H2) و O2 استفاده می‌شود. این روش برای تولید oxygen در مقیاس کوچک و در مواردی که به O2 با خلوص بالا نیاز است، کاربرد دارد.

3. فتوسنتز:

• گیاهان در فرآیند فتوسنتز از دی‌اکسید کربن (CO2) و آب (H2O) برای تولید O2 و گلوکز (C6H12O6) به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند. فتوسنتز مهم‌ترین فرآیند طبیعی تولید گاز O2 در زمین است.

4. سایر روش‌ها:

• تجزیه پراکسید هیدروژن: در این روش، پراکسید هیدروژن (H2O2) به آب (H2O) و O2 تجزیه می‌شود.
• تجزیه پرمنگنات پتاسیم: در این روش، پرمنگنات پتاسیم (KMnO4) با اسید سولفوریک (H2SO4) واکنش داده و O2 تولید می‌کند.

انتخاب روش مناسب برای تولید اکسیژن به عوامل مختلفی مانند مقیاس تولید، خلوص مورد نیاز اکسیژن، و هزینه تولید بستگی دارد.

علاوه بر روش‌های فوق، تحقیقات در حال انجام برای توسعه روش‌های جدید و نوآورانه برای تولید اکسیژن است.

قیمت اکسیژن

قیمت oxygen به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع oxygen: اکسیژن در گریدهای مختلف خلوص تولید می‌شود. اکسیژن با خلوص بالاتر معمولاً گران‌تر است.
• شکل عرضه: oxygen به صورت مایع، گازی و فشرده شده در دسترس است. oxygen مایع معمولاً ارزان‌تر از اکسیژن فشرده شده است.
• منطقه: قیمت oxygen در مناطق مختلف می‌تواند متفاوت باشد.
• حجم خرید: به طور کلی، خرید oxygen در حجم‌های بالاتر، قیمت بهتری را به همراه دارد.

نکاتی در مورد قیمت oxygen

• قیمت‌ها ممکن است در فروشگاه‌های مختلف و در مناطق مختلف کشور متفاوت باشد.
• قیمت کپسول‌های oxygen نو و دست دوم نیز متفاوت است.
• هزینه پر کردن مجدد کپسول‌های oxygen نیز به عوامل مختلفی مانند حجم و خلوص اکسیژن بستگی دارد.
• قبل از خرید oxygen، حتماً از چندین فروشگاه قیمت بگیرید و از اصالت و کیفیت محصول اطمینان حاصل کنید.

روش های خرید

روش‌های مختلفی برای خرید اکسیژن در ایران وجود دارد:

1. فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی:

• اکثر فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی، کپسول‌های oxygen را در حجم‌های مختلف به صورت نقدی یا اعتباری به فروش می‌رسانند.
• برای خرید از این فروشگاه‌ها، می‌توانید به صورت حضوری به فروشگاه مراجعه کنید یا از طریق وب‌سایت یا تماس تلفنی سفارش خود را ثبت کنید.

2. شرکت‌های تامین‌کننده گازهای صنعتی:

• شرکت‌های متعددی در ایران وجود دارند که گازهای صنعتی از جمله oxygen را به صورت عمده و جزئی به فروش می‌رسانند.
• برای خرید از این شرکت‌ها، می‌توانید با آنها تماس گرفته و از شرایط فروش و قیمت‌ها مطلع شوید.

3. داروخانه‌ها:

• برخی از داروخانه‌ها، کپسول‌های oxygen با حجم‌های کم را با نسخه پزشک به فروش می‌رسانند.
• برای خرید از داروخانه، باید نسخه پزشک معتبر داشته باشید.

نکاتی در هنگام خرید oxygen

1. قبل از خرید oxygen طبی، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا از نوع و حجم اکسیژن مورد نیاز خود مطلع شوید.
2. از مراکز معتبر و دارای مجوز برای خرید oxygen اقدام کنید.
3. به تاریخ انقضا و کیفیت کپسول oxygen توجه کنید.
4. هنگام حمل و نقل کپسول oxygen، احتیاط لازم را به عمل آورید و از ضربه خوردن به آن خودداری کنید.
5. برای نگهداری کپسول oxygen  مکانی خنک، خشک و دور از نور خورشید و مواد قابل اشتعال را انتخاب کنید.

خرید oxygen از سپهر گاز کاویان

گاز اکسیژن به همراه سرتیفیکیت معتبر، با مشخصات زیر در سپهر گاز کاویان – دارنده گواهینامه ISO17025، آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد، مجهز به آزمایشگاه کالیبراسیون و آزمایشگاه آزمون – به فروش می رسد:

گاز	درصد خلوص	حجم lit	فشار (بار) / مقدار گاز (کیلوگرم)
oxygen	99.5 Mol%	10	60-70Bar
oxygen	99.5 Mol%	40	120-130Bar
oxygen	99.5 Mol%	50	130+10% Bar
oxygen	99.95 Mol%	10	60-70Bar
oxygen	99.95 Mol%	40	120-130 Bar
oxygen	99.95 Mol%	50	130+10% Bar
oxygen	99.95 Mol%	10	60-70Bar
oxygen	99.99 Mol%	40	120+130 Bar
oxygen	99.99 Mol%	50	130+10% Bar
oxygen	99.999 Mol%	50	130-140 Bar

جهت اطلاع از قیمت و خرید گاز اکسیژن خالص و ترکیبی، با شرکت سپهر گاز کاویان تماس حاصل فرمایید: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708