غلظت های مواد شیمیایی با خطر فوری جانی یا سلامتی (IDLH) چیست؟ - سپهرگاز کاویان

گاز هیدروژن سولفید

غلظت های مواد شیمیایی با خطر فوری جانی یا سلامتی (IDLH)
مواجهه شغلی با مواد شیمیایی دیرزمانی است که به عنوان منبع بالقوه برای اثرات نامطلوب برای سلامت و زندگی کارگران شناخته شده است. مواجهه حاد یا کوتاه مدت با غلظت های بالای برخی از مواد شیمیایی( Z)هوابرد می تواند به سرعت کارگر را از کار بیندازد و منجر به طیف وسیعی از اثرات سلامت نامطلوب شود که می تواند شامل سوزش و تحریک چشم ها و ناحیه تنفسی، اثرات برگشت ناپذیر شدید بر سلامت، آسیب به توانایی فرار از محیط مواجهه و در برخی موارد منجر به مرگ شود.
مقادیر غلظت هوایی که می تواند منجر به خطر فوری جانی یا سلامتی (مقادیر IDLH) بوسیله سازمان ایمنی و بهداشت ملی آمریکا (NIOSH) تهیه شده اند و این غلظت های با ریسک بالا و شرایط را مشخص می کنند و به عنوان یک بخش از معیارهای انتخاب وسایل حفاظت فردی ابتدا در دهه هشتاد میلادی تدوین شدند. مقادیر IDLH با اهداف زیر استفاده می شوند:
اطمینان از اینکه کارگر می تواند در لحظه ایجاد اختلال در تجهیزات حفاظت فردی از یک محیط آلوده بگریزد.
برای مشخص کردن سطح حداکثری که بالاتر از آن سطح، فقط یک دستگاه با قابلیت اطمینان بالای تنفسی مجاز به استفاده است که حفاظت حداکثری کارگر را فراهم کند.

ساخت دستگاهی برای اندازه‌گیری حد استاندارد گاز سمی H2S در نفت خام!!!

از آنجایی که نفت خام حاوی مقادیر زیادی گاز H2S به عنوان گاز سمی و خطرناک است، محققان پارک علم و فناوری استان خوزستان موفق به طراحی و ساخت دستگاهی برای اندازه گیری حد استاندارد این گاز در نفت خام شدند.

علیرضا خوش نیت از محققان این طرح در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: در این پروژه، موفق به طراحی و ساخت دستگاهی برای تعیین میزان گاز میزان H2S (سولفید هیدروژن) موجود در نفت خام شدیم.

وی گاز H2S را گازی گاز سمی، خورنده و کشنده دانست که معمولا در نفت خام وجود دارد و اظهارکرد: نفتی که از چاه‌ها استخراج می‌شود حاوی مقادیر زیادی از این گاز است که باید جدا سازی شود. در واحدهای بهره بردار میزان گاز H2S باید 50 PPm وکمتر از آن باشد تا در واحدهای پایانه نفتی مناسب تشخیص داده شود.

خوش‌نیت ادامه داد: ما تاکنون روش استانداردی برای جدا سازی و تعیین میزان H2S نداشتیم و مراکز خارجی نیز تنها استاندارد حد مجاز این گاز برای فرآورده‌های نفتی تعریف کرده‌اند ولی ما در این پروژه انحصارا برای نفت خام دستگاهی را طراحی کردیم که در مدت زمان کمی می‌توانند میزان مناسب این گاز را در آزمایشگاه‌های صنعت نفت تعیین و جداسازی کند.

به گفته وی، با تعیین حد استاندارد این گاز از نفت خام می‌توان هزینه‌های جانبی در واحدهای بهره بردار و در نهایت فرآوری نفت خام کاهش داد.

این محقق با تاکید بر اینکه روش‌هایی که برای تعیین میزان گاز H2S مورد استفاده قرار می‌گرفت دارای استانداردهای پیچیده و پر خطایی باشند، ضمن آنکه معمولا به جای H2S عناصر دیگری مانند مرکاپتان‌ها که تعیین میزان آن خیلی لزومی ندارد، اندازه گیری شده و به نام H2S گزارش می‌شده است که ما با استفاده از این دستگاه می‌توانیم این عناصر (مرکاپتان‌ و گاز H2S) را مجزا و حد مجاز آنها را نیز تعیین کنیم.

خوش‌نیت با بیان اینکه این دستگاه دارای کاربردهای آزمایشگاهی در صنعت نفت است که علاوه بر H2S سایر پارامترهای نفت را اندازه گیری می‌کند، یادآور شد: علاوه بر آن دستگاهی برای محتوای نمک در نفت خام نیز عرضه کردیم که در آزمایشگاه قابل بهره برداری است.

به گفته این محقق، استفاده از این دستگاه‌ها در آزمایشگاه‌های مناطق نفت‌خیر جنوب در دست بررسی است و مراحل نهایی برای تایید را طی می کند و پس از تایید به بهره برداری می‌رسد.

به گزارش ایسنا، مدیریت مقدار گاز H2S در هر یک از مراحل تولید، پالایش و انتقال فرآورده‌های هیدروکربنی از مهمترین چالش‌های پیش روی تولیدکنندگان است. سولفید هیدروژن گاز بسیار سمی است که وجود آن در محصولات هیدروکربنی موجب کاهش ارزش محصول، افزایش خطرات زیست‌محیطی و ایمنی، خوردگی زیرساخت‌های نفتی شده و همچنین بوی بسیار نامطبوع دارد.

نفت خام هنگام استخراج دارای مقدار بالایی گاز H2S محلول در خود است که همین امر موجب عدم پذیرش محصول از لحاظ کیفی توسط اپراتور و همچنین کاهش ارزش آن توسط مشتری می‌شود. در این راستا بسیاری از کشورها در صدد حذف این گاز از نفت خام هستند که محققان کشور به این مهم دست یافتند.