چرا از گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی استفاده میشود
چرا از گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی استفاده میشود؟ یکی از سوالات پرتکرار افراد که در این محتوا از سپهرگاز کاویان به آن پاسخ داده میشود.
گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی
شاید گاهی برای شماهم اتفاق افتاده باشد که با باز کردن بسته بندی مواد غذایی این سوال براتون مطرح شود که چگونه ماه ها و ماه ها مواد غذایی تازگی خود را حفظ نموده‌اند و از این مساله متعجب شوید. برای مثال یک بسته چیپس را که باز می‌کنید تازگی آن را حس خواهید کرد. اما همین بسته پس از باز شدن در هوای اتاق پس از چند روز طعم نامطلوبی به خود میگیرد. علت این امر را باید در کاربرد گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی جستجو کرد.
در این مقاله تلاش شده است شما را با کاربرد گاز N2 در بسته مواد غذایی آشنا کنیم.
برای اولین بار گاز نیتروژن در چه زمانی مورد استفاده قرار گرفت
اولین بار در دهه 1930 میلادی از اتمسفر اصلاح شده برای بسته بندی و جابه‌جایی سبزیجات و میوه و ماهی استفاده شد. ابتدا از گاز کربن دی اکسید غلیظ برای این کار استفاده می‌کردند. اما بعد از مدتی پیشرفت هایی در این زمینه حاصل شد و کاربرد این گاز در بسته بندی مواد غذایی نیز در کنار کربن دی اکسید جایگاه خود را پیدا کرد. گفتنی است که درحال حاضر روش های اصلاح اتمسفر در بسته بندی مواد غذایی برای غذاهای نیم پخته، ماهی، پاستا، میوه ها و سبزیجات و بسیاری از مواد غذایی دیگر استفاده میشود.
کاربردهای گاز نیتروژن
گاز نیتروژن مانند دیگر گاز هایی نظیر گاز هیدروژن از هوا بدست می‌آید. همانطور که می‌دانید این ماده در بسیار از صنایع کاربرد دارد و در صنایع دارویی، در صنایع غذایی، در صنعت نفت، در تولید برخی از فلزات نیازمند جو فاقد اکسیژن، در پر کردن باد لاستیک خودرو و … استفاده می شود. در صنعت شیمیایی برای تحقیقات از گاز ازت در تولید آمونیاک و تبخیر حلال نیز استفاده می کنند.
کاربرد گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی
گاز نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی به چند طریق مورد استفاده قرار میگیرد
همانگونه که می دانید نقش این گاز در زندگی ما بسیار پر رنگ میباشد و کاربرد آن در بسته بندی مواد غذایی یکی از روش های اصلی نگهداری مواد غذایی بشمار می آید. حضور این گاز در بسته بندی مواد غذایی باعث دور کردن اکسیژن میشود و این امر از فساد مواد غذایی جلوگیری می کند. اکسیژن به عنوان عامل اکسید کننده ی قوی با ترکیباتی نظیر چربی و قند واکنش می دهد. نمونه ای از فساد در معرض اکسیژن را در تیره شدن رنگ سیب قاچ شده می‌توان دید. انواعی از باکتری نیز وجود دارند که برای ادامه‌ی حیات نیازمند اکسیژن هستند و همانطور که گفته شد حضور N2 در بسته بندی مواد غذایی باعث می شود این باکتری ها سبب فساد مواد غذایی نگردند.
نحوه ی هوا زدایی در بسته بندی مواد غذایی به وسیله نیتروژن
برای جلوگیری از فساد مواد غذایی هنگام بسته بندی ابتدا با پمپ خلأ هوای داخل بسته بندی مواد غذایی را خالی می کنند تا بعدا با نیتروژن پر شود. گاهی این مرحله تنها مرحله در بسته بندی خواهد بود. این نوع بسته بندی را در گوشت و ماهی بسیار رایج میباشد.
بسته های اسنک و چیپس را با مهمترین کاربردهای این گاز در زمینه های مختلف پر می کنند. این کار هم اثر محافظتی در برابر ضربه و جلوگیری از خرد شدن دارد و هم اینکه تازگی آن ها را به خاطر نبود اکسیژن حفظ می کند.
استفاده از گاز نیتروژن در تهیه مواد غذایی
همان گونه که پیش تر گفته شد مهمترین کاربرد گاز ازت در صنایع غذایی کاربرد آن در بسته بندی مواد غذایی میباشد که به آن پرداخته شد. بدون بسته بندی با گاز ازت بسیاری از مواد غذایی مانند سبزیجات را نمی توان سالم به دست مشتری رساند زیرا سرعت فساد پذیری بسیار بالایی دارند. بنابراین شایان ذکر است استفاده از ازت باعث ماندگاری بیشتر و صرفه اقتصادی برای تولید کننده و همچنین رضایت مشتری می شود.
خاصیت پوششی و بسته بندی در مواد غذایی
کاربرد این گاز در بسته بندی مواد غذایی به خاطر خاصیت پوششی آن، سالهاست که مورد استفاده قرار میگیرد انواع بسته های مواد غذایی شامل کیسه، بطری، قوطی کنسرو، جعبه، پلاستیک و محفظه های مقوایی است. استفاده از گاز ازت از سوی تولید کنندگان مواد غذایی، راه حلی بی خطر و ایمن برای حفظ کیفیت مواد غذایی است.
آیا بسته بندی مواد غذایی با گاز نیتروژن خطری برای سلامتی انسان دارد
از آنجایی که گاز نیتروژن یک گاز بی اثر است و سمی نمی‌باشد در بسته بندی مواد غذایی مورد توجه و استفاده واقع شده است. تنفس گاز نیتروژن برای انسان ضرری ندارد. همانطور که می دانید 80% از ترکیب هوا را نیز نیتروژن تشکیل داده است. مواردی که این گاز می تواند خطر ساز باشد، استنشاق N2 خالص به مدت طولانی و خطر کمبود اکسیژن برای مغز است و تماس با این ماده در حالت مایع نیز به دلیل دمای بسیار پایینی که دارد میتواند سوختگی شدید ایجاد کند.
اثرات زیست محیطی نیتروژن
همانطور که مطالعه کردید هدف از این مقاله شرح کاربرد این گاز در بسته بندی مواد غذایی بود. برای توضیح اثرات زیست محیطی این گاز به صورت مختصر می توان گفت که سالانه حدود 150 تن آمونیاک در دنیا با استفاده از نیتروژن تولید می شود. این گاز همانقدر که برای انسان ها مفید است می تواند برای محیط زیست آسیب زا نیز باشد. گیاهان برای رشد به نیتروژن نیاز دارند. اغلب مقدار ازت موجود در خاک کم است و کشاورزان برای حد اکثر بهره وری از کود های تهیه شده از آمونیاک استفاده می کنند و مقدار زیاد N2 سبب آلودگی خاک می شود.
